A
- abfal - odpad
- abo - albo
- absztyfikant - kawaler, zalotnik
- abzac - obcas
- adresa - adres
- adwynt - adwent
- afa - małpa, @
- agac - akacja
- agacowy - akacjowy
- ainlauf - lane ciasto, lane kluski
- ajmer - wiadro
- ajnbryna - zasmażka
- ajnfachowy - byle jaki, zwykły
- ajnfart - wjazd na teren posesji
- ajntopf - obiad jednodaniowy, pierwsze danie
- ajzynblat - brzeszczot
- ajzynzyjga - piłka do metalu
- aktyntasia - aktówka
- akuratny - dokładny
- ała - miejsce bolesne, mieć ała - być chorym na umyśle
- amajza - mrówka
- ancug - garnitur
- ankrować (hankrować) - umacniać pękający budynek przy pomocy śrub i prętów
- apfelzina - pomarańcza
- aptyka - apteka
- arbajciok, arbajtancug - kombinezon roboczy
- arbajty - ubranie robocze
- asić sie - imponować, przechwalać się
- asta - gałąź
- asiok - popielnik
- aszynbecher - popielniczka
- aufrygować - wykłócać się
- ausgus - zlew
- auslynder - obcokrajowiec, cudzoziemiec
- auspuff - rura wydechowa (w samochodzie, motocyklu)
- auto - auto, samochód
- autobana - autostrada
B
- baba - kobieta, żona
- babrać się - brudzić się
- badeduch - ręcznik kąpielowy
- badki - kąpielówki, zob.: batki
- badywana, badewana - wanna kąpielowa
- bajsnońć - ugryźć
- bajtel,bajtle - chłopak, dziecko,dzieci(małe)
- bajzel - bałagan
- bakać - palić (odnośnie wyrobów tytoniowych)
- bal - piłka do gry/zabawy
- balek - okrągły kawałek drzewa
- baloniok - fura na oponach z samochodu
- bałamoncić - zawracać głowę, zwodzić
- bałplac - działka budowlana
- bamber - bogaty gospodarz, rolnik
- bamontny - półprzytomny
- bana - pociąg
- banhof - dworzec kolejowy
- bania - dynia
- bank - ławka
- barzyj - bardziej
- basok - człowiek otyły, z dużym brzuchem
- batki, badki - majtki, kąpielówki
- baumwola, bawołna - bawełna
- bebech - obfity brzuch
- bebechy - wnętrzności
- beblać - gadać głupoty
- babok - nie istniejący zły stwór, którym straszy się dzieci
- beczeć - płakać
- bela - beczkowóz
- bele kaj - byle gdzie
- belontać - mieszać (o płynach)
- belować - prasować (słomę, siano) w formę walca
- belowanie - wzdęcie
- bera - anegdota, dowcip, bery - zmyślona opowieść
- betka - grzyb (dotyczy niejadalnych z blaszkami u spodu)
- bety - bagaż, ekwipunek
- bez - przez
- bezmała - ponoć
- bezto - przez to
- bezuch - odwiedziny
- bier - bierz, weź, zabierz
- byfyj- kredens
- bigel, bigiel -wieszak
- biglować - prasować
- biksa - puszka
- binder - krawat
- blajsztift- ołówek
- blank - całkiem, zupełnie
- blat - górna część stołu
- blaza - pęcherz, odcisk
- blic - błyskawica
- blicablajter - piorunochron
- blomba - plomba
- blumkol - kalafior
- blumnwaza - wazon
- blumsztynder - kwietnik
- blyndować, blindować - świecić w oczy (po oczach)
- babok - duch, potwór
- bocoń - bocian
- bojki - bajki
- bojtel, bojtlik - worek
- bolok- siniec, miejsce bolesne od uderzenia
- bombel - pompon
- bombon - cukierek
- bonclok - kamionkowe naczynie do kiszonej kapusty lub ogórków
- bonkawa - kawa parzona
- bormaszyna - wiertarka pneumatyczna
- borok - biedak, nieudacznik, nieborak
- bratherinigi - śledzie opiekane, zazwyczaj w zalewie octowej
- bratkartofle - kartofle smażone na patelni
- bratruła, bratrura - piekarnik
- brauza - kwaśny napój gazowany
- brecha - łom
- brifkastla - skrzynka na listy
- briftasia - portfel, teczka na dokumenty
- briftreger- listonosz
- brołtzupa, wodzionka - chleb zalany wrzątkiem
- brotbiksa - pojemnik na chleb
- bruch - przepuklina
- brunotny- brązowy
- bruzda - skiba
- bryle, brele - okulary
- bryna - denaturat
- brynol, bryniol - denaturat, spirytus, pijak
- buc - ktoś kto jest marudny
- buceć - przezywać na kogoś
- bucek -syrena do sygnalizacji
- bulić - 1. burzyć, 2. płacić
- buła - opuchlizna
- bumela, bumelka - wagary, ucieczka (np. z pracy)
- bunclok - kamionkowe naczynie (np. do kiszenia kapusty). Nazwa pochodzi od miasta Bunzlau (dziś Bolesławiec), gdzie wynaleziono ten rodzaj (kwasoodpornej) kamionki.
- byamter - urzędnik
- byda - będę
- bydli - wołowy
- byfyj- kredens
- byrna- żarówka
- bysztek - sztućce
- byzuch - odwiedziny
C
- cajtung - gazeta
- canbyrsta - szczotka do zębów
- capić - śmierdzieć
- cechować - zaznaczać (w budownictwie np. miejsce na dziurę w ścianie)
- celt - namiot
- cera - córka
- ceski - moneta dziesięciogroszowa, dziesięciohalerzowa
- chabozie, chabezie - gałęzie, krzaki
- chabić - kraść
- chabnąć - ukraść, zwędzić
- chaby - iść na chaby - iść kraść
- chachor - łobuz, chuligan, pijak
- chachmęcić - prowadzić lewe interesy, kombinować
- chachnąć - uderzyć
- chadziaj - śmieć, niechluj , dziad , nazywano tak również ludność napływową, która przybyła na ziemie śląskie za Buga po II wojnie światowej
- chaja - kłótnia
- chajtnąć się - ożenić się, wyjść za mąż
- chałpa - dom
- cham - skąpiec
- chamera - chmura burzowa
- chamić się - być skąpym
- charatać - 1. ciężko pracować; 2. pocharatać się - zranić się
- charboł - but (zwyczaj stary, ciężki lub zniszczony męski but)
- charceć - chrapać
- charkać - smarkać, pluć
- charlać - kaszleć
- chasiok - śmietnik
- chechlać - nieumiejętnie ciąć drzewo lub materiał drewniany/metalowy
- cherlok - słabeusz, osoba chorowita
- chichrać się - śmiać się
- chloć - pić (alkohol)
- chnet - za niedługo, niebawem
- chop - mężczyzna, mąż
- chrobok - robak, owad
- chycić, chytać - chwycić, chwytać
- chyży - szybki
- ciaciać- upiększać, zbyt delikatnie postępować z kimś lub czymś
- ciaplaty - błotnisty
- ciapnąć - upaść, energicznie siąść
- ciapryka - błoto, wszelki mokry bród
- ciarach - brudas
- ciągnie - zimno jest, przeciąg jest (zamknij łokno bo ciągnie - zamknij okno bo zimno jest)
- cichi! - w lewo! (przy powożeniu komenda dla konia)
- cićki - zanieczyszczenia w formie kulki z włókien materiału lub nici (na ubraniach)
- ciepać - rzucać
- cięgiem- nieustannie
- ciga - koza
- cigareta - papieros
- ćma - ciemno, ciemność
- ciorać - brudzić , szurać
- cipka - kura
- ciul, ciulik - członek męski, obraźliwie niedołęga, niedorajda
- ciupać - rąbać
- ciyngiem - ciągle
- ciynszko - trudno
- ciżba - tłok, ścisk
- co - że
- coby - żeby, aby
- col - cło
- colsztok - miarka składana do mierzenia długości
- cołki - cały
- cufal - fuks, przypadek
- cug - pociąg › sznelcug - pociąg pospieszny, ciąg powietrza (np. w kominie)
- cupać - kucać
- curig, curik - do tyłu! (przy powożeniu komenda dla konia), z powrotem
- cuzamen - razem, wspólnie
- cwibla - cebula
- cwinger , cwinga - ściskacz, np. klucz używany do odkręcania rur u hydraulika
- cwist - przędza do cerowania, włóczka
- cwiter - sweter
- cychalter - biustonosz, stanik
- cyckać - ssać
- cyferblat - tarcza zegara
- cyganić - kłamać
- cygareta - papieros
- cylnonć, cylnońć - trafić
- czelodka - gromadka (dzieci, znajomych)
- cześnia - czereśnia
- czorny abo zmaraszony - brudny, czarny
- czoska - kawałek drewna z żywicą
Ć
- ćma - ciemność
- ćmawy - ciemny
- ćmić się - ściemnia się
- ćmić - palić
- ćmiyl - trzmiel
- ćmok, cima, cimok, ćma - ciemno, ciemność. Ale z ciebie ćmiok - Ale z ciebie ciemnota.
- ćwierciok lub ćwiarta - ćwiartka wódki lub naczynie o takiej pojemności
- ćwikła - buraki
- ćwok - przygłup, oferma
D
- dachdeker - dekarz
- dałerwela, dauerwela - trwała ondulacja
- danga - tęcza
- darzić sie - szczęścić się, udawać się, wieść się
- dąbek - chryzantema
- deka - koc
- dekiel, dekel - pokrywka, nakrętka, wieczko, głowa; (Jo zarozki dostana na dekel - Zaraz oszaleję)
- dinks, dings - coś nienazwanego (słowo wytrych), zastępuje prawie wszystkie nazwy własne związane z przedmiotami
- dochtór - lekarz, doktor
- doczkej, doczkej se - poczekaj, zaczekaj
- dostony - dojrzały - dotyczy przede wszyskim owoców i warzyw dojrzewających w sztucznych warunkach.
- dóma - do domu !
- drabiniok - wóz drabiniasty
- drabko, drapko - szybko
- drabsik - rabuś
- drach - rozrabiaka zob.: lomp
- drałować - maszerować, szybko iść
- drzewo - drewno
- do dom - do domu
- dudki - pieniądze
- duldać - pić, zwł. głośno
- dupny - wielki, duży, ogromny
- durszlak - cedzak do makaronu
- durch - wciąż, na wylot, por. fórt
- dwiesta - dwieście
- dychnąć, dychnąć se - odpocząć, odetchnąć
- dyć - owszem, rzeczywiście, przecież
- dylówka - podłoga z desek
- dymfer - duży garnek, parnik
- dymbcok - dąb, klocek z drewna dębu
- dynga - tęcza
- dziecka - dzieci
- dziesiyńć - dziesięć
- dziewiyńć - dziewięć
- dziod - żebrak, niedołęga
- dziołcha - dziewczyna
- dzióbek - pocałunek (delikatny w usta)
- dźwiýże- drzwi
- dżistać - obgadywać, pleść głupstwa , pierdzieć, mieć biegunkę, rozwolnienie, zwymiotować, puścić bąka, palnąć głupstwo, mówić bez sensu, za dużo zob.: nadżistać się
- dżistnąć - upaść, palnąć głupstwo, zwymiotować, puścić bąka
E
- ek - zakręt, róg
- eknąć się - pochylić się
- ekstra - specjalnie
- elefant - słoń
- eli - jeśli, jeżeli, czyli
- elwer - jedenastka (rzut karny), bezrobotny
- enta - szczupak (skok do wody), kaczka, upadek (np pośliznąć się: "wywalić enta")
- erbnąć - zob.: chabnąć, odziedziczyć
F
- fach - półka lub talent zawodowy lub zawód np. mieć fach w ręku
- fachman - fachowiec
- faflok - gaduła, piersiówka
- fajer, fajera - impreza
- fajfka - fajka
- fajla - pilnik
- fajlować, sfajlować - obrabiać pilnikiem
- fajować - owiewać zboże z plew
- fajrować - świętować, obchodzić np. urodziny
- familio, familija - rodzina
- familok - budynek wielomieszkaniowy (kamienica)
- fana - flaga
- fandzolić, fanzolić - smęcić, mówić nie na temat
- fanga - uderzenie pięścią
- fanzola, fandzola - fasola
- fara - plebania, parafia
- farba - barwa, kolor
- farbić - barwić
- farfocel -drobne śmieci
- farorz - proboszcz
- fas, faska - beczka różnej wielkości
- fater - ojciec (także łociec)
- fazan - bażant
- fedra - sprężyna
- fedrować - urabiać np. węgiel przez górników
- fefermincka - mięta (herbata miętowa)
- feflać - mówić głupoty
- feśter - leśniczy, myśliwy
- felc - zagięcie, połączenie arkuszy blach
- fertich - gotowe
- fest - silnie, pewnie, bardzo
- fet - smalec, tłuszcz
- ficować - cerować
- filcok - kalosz z filcem
- filor - filar, słup
- filować - podglądać, napełniać np. pączek marmoladą
- filter - filtr
- fiśnięty - pomylony
- flama - płomień
- flanca - sadzonki roślin
- flaszka - butelka
- flek - plama
- fliger - samolot
- flyja - nieporządna gospodyni, brudas
- fojera, fojerka - ognisko
- fojercojk - zapalniczka
- fojerman - strażak
- fojerwera - straż pożarna
- folguma - koło obciągnięte gumą
- forhang - zasłona (zob.: zwroty śląskie)
- forsztelować - wyobrażać
- fórt - ciągle precz, (być fórt) daleko
- Franc - Franciszek
- frasunek - zmartwienie
- frechowny - bezczelny
- frela - panna, zdrobniale z sympatią
- frelka - panienka
- Frida - zdr. Fryderyka
- frup, fróp - korek butelki
- fulać - kłamać, mówić niestworzone rzeczy (Fulosz jak murorz, a z kapsy ci cymynt leci - Kłamiesz jak murarz, a z kieszeni leci ci cement)
- funt - pół kilo
- furgać - fruwać, latać, łopotać (dot. np. flagi)
- furt - precz, (być furt) daleko
- fusbal - piłka nożna
- fuslapa - onuca
- futer - jedzenie, pasza dla zwierząt
- futrować - karmić zwierzęta, żartobliwie w stosunku do człowieka
- fuzekle, fusekle - skarpetki
- fynsterbret - parapet
- fyrlok - mątewka
- fyrtniony - zwariowany
G
- gacić - ocieplać, izolować
- gadzina - zwierzęta
- galyt - galareta z nóżek wieprzowych
- galoty - spodnie
- ganc - całkiem, bardzo
- gańba - wstyd
- gardina - zasłonka, firana
- gardinsztanga - karnisz
- gebis, gybis - proteza (zębowa)
- geburstag - urodziny
- gelender, gelynder - poręcz
- gelt - pieniądze
- geltag - dzień wypłaty, wypłata
- genau - 1. teraz 2. dokładnie
- gepel - kierat
- gibać się - śpieszyć się
- gibem - szybko
- gibis, gybis - sztuczna szczęka
- gibki - szybki
- gichnońć - uderzyć
- gift - trucizna
- gilać - łaskotać
- gilgotki - łaskotki
- gipsdeka - sufit
- gira - noga
- giskana, gizkana - konewka, polewaczka
- gitra - kraty
- giwera - karabin lub broń
- gizd, gizder, gisd - łobuz, huligan (ty giździe pieroński - obelga ty draniu)
- glaca - łysina,
- glacok - łysy
- glajs - szyna
- glanc - połysk
- glancować - polerować
- glaskugle - bombki
- glaskule - szklane kulki
- glyjta - emalia
- gładko - ślisko
- głoskać - głaskać, pieścić
- gnojok - pryzma na obornik
- gnotek - pniak, klocek do rąbania drewna
- godać - mówić
- godka - mowa, język
- godny - głodny
- Gody - Boże Narodzenie
- gody - wesele
- gogoły - niedojrzale owoce
- goloc - fryzjer
- görka - poddasze, górka
- gorki - gorący
- gorol - nie Ślązak, Zagłębiak
- gorszyć się - obrażać się
- gorzoła, gorzołka - wódka, alkohol
- gowa - głowa
- góra - strych
- górol - góral
- graca - łapa, motyka
- graca´c - powoli co´s robi´c
- gracić - zob. ciorać
- gramili´c sie - wydostawa´c sie
- grotek - balia
- gruba - kopalnia
- grubiorz - górnik
- grunta - fundamenty
- gryfny - ładny
- grzych - grzech
- gulik - studzienka uliczna, odpływ ścieków
- gumolok, guminiok, gumiok - kalosz gumowy, (kalosze), gumowe buty
- gumowe dakle - gumowe uszy (podsłuchiwanie)
- gupi - głupi
- gupielok - głupiec (pobłażliwie)
- gutalin - pasta do butów
- gymba - buzia, twarz
- gynsi pampek - stokrotka
- gynsty - gęsty
- gypekhalter - bagażnik rowerowy
- gyszynk - prezent
H
- habać, habić - nabrać czegoś ponad miarę
- habeta/habety - rzecz która jest bez wartosci np. na grzyby habety habozie - śmieci
- haderlok - szmaciarz (handlarz makulaturą, zajęcie archaiczne)
- hadra - szmata
- haferfloki - płatki owsiane
- haja - awantura, kłótnia, bijatyka
- hajcować - palić, grzać, ogrzewać
- hajs - coś gorącego np. piec węglowy w kuchni
- hakać - plewić
- hakenkrojc - swastyka
- hajać - głaskać
- halba- butelka wódki (półlitrówka
- halbki - lekkie buty,meszty
- handlager - pomocnik budowlany
- handgrif - uchwyt
- handszuły - rękawiczki
- Hanys - Ślązak (od Hansa)
- harkać - pluć
- hasie - śmieci
- hasiok - śmietnik
- hauskyjza - "półtopiony" ser z kminkiem o ostrym smaku; ser domowy
- hawerfloki - płatki owsiane
- haziel - ubikacja
- hazok - zając
- heft - zeszyt
- heftować - wymiotować
- hejbama - akuszerka
- heklować - szydełkować
- heksa - czarownica, zła kobieta
- heksenszus - nagły ból kręgosłupa, lumbago
- hepać - odbijać (odgłos po jedzeniu)
- hercklekoty - palpitacje serca
- hercowa - łopata do węgla
- hercszlag - zawał serca
- herest - areszt
- herestant - aresztant
- heta! - w prawo! (przy powożeniu komenda dla konia)
- hica, hyc - upał
- hoch glanc - wysoki połysk
- hołda - wysypisko w pobliżu kopalń, hut i zakładów przetwórczych
- hozyntregry, hozyntregi - szelki
- hynkiel - uchwyt
I
- inacyć, przeinacać - przekręcać, wywracać kota do góry nogami
- inkszy, inakszy , inszy - inny
- ino - tylko
- izba - pokój, dom
- ize - że
- ja - tak
J
- jabol - wino jabłkowe
- jagódki, jogódki - porzeczki
- jakla - marynarka, żakiet, kurtka
- jamrać, jamrować - skarżyć się, lamentować
- jedyn - jeden
- jegła - igła
- jeronie, jezderyna (wyrażenie ekspresywne) - do pioruna
- jezderkusie ! - o rany !, okrzyk przestrachu
- jo - ja
- jodać - jeść
- jodło - jedzenie
- juzaś - znowu
- jył - ił, pole iłowe
- jyny - tylko
K
- kabza, kapsa - kieszeń
- kachla - kafelka
- kachlok - piec kaflowy
- kadubek - budka lęgowa dla ptaków, karmnik
- kaj tam - gdzie tam
- kaj - gdzie
- kajnikaj - gdzieniegdzie
- kalfas - pojemnik na zaprawę murarską
- kalika - kaleka
- kamela - wielbłąd
- kamelka - rumianek
- kamrat - kolega, kompan, przyjaciel, towarzysz
- kana, kanka - bańka (np. na mleko)
- kandy - gdzie, którędy, dokąd
- kanona - armata
- kapa - przód (nos) buta, narzutka na łóżko, narzuta betonowa na komin itp.
- kapelka - beret
- kapelonek - wikary
- kapołka - serwatka
- kara - taczka
- karuzel - karuzela
- karlus - przystojny chłopak
- karminadel, karbinadel - kotlet mielony
- karnąć się - przejechać się
- karyta - kareta
- kasik, kajsik - gdzieś
- kastla - skrzynka,skrzynia,kubeł
- katung - karton, kartong
- kauguma - guma do żucia
- kelnia - chochla
- kerchow, kirchow - cmentarz
- kesik, kejsik - kiedyś
- keta, kieta - łańcuch, bransoletka
- kibel - wiadro
- kichol - nos (brzydki)
- kidać - plamić, kapać
- kidnac - nalać trochę wody
- kiecka - spódnica, sukienka
- kiej - gdy, kiedy
- kielnia - chochla
- kierhof - cmentarz
- kiero, kiery - która, który
- kieuzać - slizgać się, kieuznouć - poślizgnąć
- kilać - łaskotać
- kimać - spać
- kiper - auto z podnoszona paką pot. wywrotka
- kipować - strzepywać popiół z papierosa
- kiprować - wysypywać
- kista - skrzynka, np. kista piwa
- kiszka - kwaśne mleko
- klachać - plotkować
- klachy - plotki
- klajd - suknia
- klang, klank - dźwiek
- klapacka - łapka na muchy
- klapsznita - podwójnie złożona kromka
- klara - słońce
- klekot - grat
- klepoki - bilon
- klojznońć, kielzać - poślizgnąć się
- klopsztanga - trzepak
- klotka - klatka
- kloper - trzepaczka (do dywanów)
- klupać - pukać
- kłóotka - kłódka
- knefel, kneflik - guzik
- knif - sposób
- kobiyta - kobieta
- kobuch - jastrząb , nieporęczne naczynie (Górny Śląsk *), kontroler (biletów)
- kocher - pojedyncza, elektryczna kuchenka.
- kofer - walizka
- kojtnąć - umrzeć
- kokosfloki - wiórki kokosowe
- kokot - kogut
- kokotek - kran
- kole - koło, niedaleko, obok, wokół
- kolybać - kołysać
- koło - rower
- kołocz - ciasto drożdżowe, placek
- kołoczek - drożdżówka
- koncek, konsek - kawałeczek
- kopacka - wykopki (ziemniaków)
- kopidoł - grabarz
- kopruch - komar
- kopyrtka - salto, przewrót
- korcić - kusić
- kostyra - kość
- koulkastla - węglarka
- kowol - kowal
- kozać - kazać
- kozatelnica - ambona
- kozok - koźlarz (grzyb)
- kragel, kragiel - kołnierz
- krajzyga - piła tarczowa z blatem zob.: blat
- kranc wurztu - pęto kiełbasy
- rośikůń - koniczyna
- krauza - słoik
- krepel - pączek
- kristbaum - drzewko świąteczne, choinka
- krojc - krzyż
- krojcok - mieszaniec (ras); osoba, której rodzice pochodzili z dwóch różnych grup etnicznych; mieszaniec polsko-śląski
- krojcung - skrzyżowanie
- krojzoter - żmija zygzakowata
- kronlojchter - żyrandol
- krupniok - kaszanka
- krupy - 1. kasza; 2. drobny grad
- kryka, kryja - laska
- kryklać - mazać, bazgrać na papierze
- krzikop - rów
- krzok, kszok - krzak
- ksiónc - ksiądz
- kucać - kaszleć
- kudłać - czochrać
- kudły, kudełki - brzydkie włosy
- kugla - kula
- kugellager - łożysko kulkowe
- kukać - zerkać
- kulok - wałek do włosów, papilot
- kulać - 1. toczyć; 2. wałkować (np. ciasto na makaron)
- kurbla - korba
- kurzok - palacz
- kurzyć, kurzić - palić papierosy
- kusik - buziak
- kust - wyżywienie
- kwaretka - 0,25 litra wódki
- kwaska - 1. kapusta kiszona; 2. sok z kiszonej kapusty
- kyjza - ser
L
- lachać sie - śmiać się
- lacie - domowe obuwie
- laclik - śliniak
- laga - gruby kij
- lahyta - grubsza listwa
- lajbik - zob.: bistenhalter - biustonosz
- lajera - katarynka lub ciągłe powtarzanie tego samego
- lajerman - kataryniarz
- lajsta - listwa
- lak - cerata
- larmo - hałas, krzyki
- lasia - metalowa poprzeczka przy słupku, do której przybija się przęsło płotu
- lata - zob. eka
- latopjyrz - nietoperz
- latosi - tegoroczny
- latoś - w tym roku
- lauba - 1. ganek 2. altana 3. wiatrołap
- lazaryt - szpital
- leber - osoba niefrasobliwa, leser
- leberwuszt - pasztet (wątrobianka)
- lecieć - padać (deszcz), biec
- legitka - legitymacja
- lejty - lanie
- leko - łatwo
- leluja - ciamajda, mieczyk , lilia
- lelyń - jeleń
- lezie - idzie, wchodzi
- lichy - słaby, mizerny
- lilowy - fioletowy
- limo - podbite oko
- lipsta - narzeczona, ukochana
- lipścić - flirtować, chodzić ze sobą
- liwa - gęś
- lojfer - dywan, chodnik
- lomp - zob.: dziod, zob.: chachor
- luft - powietrze (do luftu - do niczego, do bani)
- luftbiksa - wiatrówka (strzelba)
- luftnąć sie - nie trafić w coś, zaczerpnąć powietrza
- luftować - przewietrzać, np. pomieszczenie
- lump - dziad
- lygnąć sie, legnąć - położyć się
- lykarstwo - lekarstwo
- lykować sie - leczyć się, opatrywać
- lynga - bagietka
- lynga - bułka francuska
- lyńcuch;leyńcuch - łańcuch
- lyskowe - orzechy laskowe
|
Ł
- łach, łachy - ubranie
- łaska - łasica
- łaz - młody las
- łazęga, łazynga - włóczykij
- łazić - chodzić
- łobrus, uobrus - obrus zob. serwet, tisztuch
- łobślindrać się - ubrudzić się
- łociec, uociec - ojciec (także fater)
- łonaczyć sie - źle się prowadzić, uprawiać seks
- łonaczyć, załonaczyć - robić, założyć, zmieniać, przekształcać
- łoński - miniony (rok, tydzień)
- łosiym, łoziem - osiem
- łosprawiać - opowiadać
M
- majs - kukurydza
- majtać - robić ślad pędzlem lub malować drobnymi ruchami
- majzel - przecinak
- makówa - rękawica, rękawica bokserska
- makówki - potrawa - deser wigilijny z mielonego maku, słodkich sucharów lub bułki i mleka
- malckafej - kawa zbożowa
- malnůć - pomalować
- malta - zaprawa murarska
- mamlać sie - całować się
- mamlać - żuć, lizać
- mamlas - niezdara lub słup ogłoszeniowy
- mamrać - narzekać
- mandle - migdały
- mantel - płaszcz
- mara - smród
- maras - brud, błoto
- markotny - smutny, zasmucony lub nie w humorze
- masara - duża mucha
- masorz - rzeźnik
- maszkiycić - jeść, wyjadać smakołyki
- maszkiytnik - łakomczuch, osoba łasa na słodycze
- maszkyty - słodycze
- maścić - psuć, zawalać sprawę
- maślnicka - maselniczka
- maznońć - uderzyć
- medalikorze - ludzie z Częstochowy
- melać - mleć
- merta - mirt
- meter - metr
- miano - imię i nazwisko, nazwa
- miech - worek
- miesioncek, miesionczek - Księżyc
- mieszek - portfel na drobniaki lub portfel
- miglanc - cwaniak, łobuz
- mioł - miał
- misyjo - misja
- miszong, miszung misiung - zaprawa murarska ; bałagan
- miynsek - portmonetka
- mjarkować - badać
- mlyc - mniszek lekarski
- mo - ma
- modry - niebieski
- mody - młody
- mondry - mądry
- możno - może
- moplik - motorower
- morzisko - biegunka
- morzyć - czuć bóle brzucha
- mosz - masz
- mota - ćma, mól
- motlać się - gmatwać się, plątać
- możno - możliwe
- mrankotny,mrancaty - zmierzły zob. markotny
- mulorz - murarz
- municyjo - amunicja
- muskle - muskuły
- muter, mutra - matka
- muterka - nakrętka
- mycka - czapka
- myjtermas - metr krawiecki
- mylka - zupa mleczna z mąką
N
- na! - masz!; (proszę) weź
- nachtop - nocnik
- nacyjo - naród
- naćkać się - najeść się, napchać żołądek
- nadżistać się - wypić za dużo, pijany zob.: dżistać
- nagel - gwóźdź
- najduch - 1. znajda; 2. smyk (o dziecku)
- naloć komuś - pobić kogoś
- napasztować - przedrzeźniać, dokuczać A uon mie napasztuje - on mi dokucza
- naprać sie - upić się
- aprany - pijany
- naroz - naraz
- naskfol - specjalnie
- nasuć - nasypać
- nazad, nazod - z powrotem
- nazdać - zwymyślać
- nec - siatka
- Neger, Nyjger - Murzyn
- nerwowac - denerwować
- nie wert - nie warto
- nieskoro - późno
- nikaj - nigdzie
- niy - nie
- Niymiec - Niemiec
- niyusuchliwy - nieposłuszny
- nocka - nocna zmiana
- nudelkula - wałek do ciasta
- nudelzupa - rosół (zupa) z makaronem
- nudle, nugle - makaron
- nupel, nuplik - smoczek
- nynać - spać (o dziecku), zob. kimać
O
- obalić, łobalić - przewrócić
- oberiba, ouberiba - kalarepa
- obiód, łobiód - obiad
- oblekać - ubierać
- oboczyć - zobaczyć, ujrzeć, dostrzec
- obstować - stać za czymś (dotyczy wyrażanych opinii, światopoglądu)
- obszkrobac - obdrapac
- obsztalowac - zamowic
- obuć - założyć, ubrać
- ochlaptus - zob.: ożyrok
- oddychnąć se - odpocząć sobie, odetchnąć
- ogacić - owinąć lub ocieplić
- ogonek - kolejka
- oklapnyć - opadnąć
- oma - babcia
- onaczyć, uonacyć - zob.: łonaczyć
- Oni, Łoni - Wy. Dawniej zwracano się do starszych osób zawsze z szacunkiem, w 3-ej osobie.
- onkel - wujek
- opa - dziadek zobacz też upa
- oplerka, oplerek - gruba parówka
- ordnung - porządek
- ouberiba, oberiba - kalarepa
- ożarty - zob.: naprany
- ożyrok - pijak
P
- padać - mówić, powiadać
- padze - pada
- paker - muskularny mężczyzna
- pakerny - umięśniony, wielki
- pampoń, pampuń - rolnik, gospodarz np. srogi pampoń - bogaty gospodarz na wsi
- pana - przebita opona (zob.: zwroty śląskie)
- pantać - pętać, wiązać, przywiązywać
- papać - jeść (używane w stosunku do dzieci)
- papagaj - papuga
- papel - twarz (gruba) "taki papel"
- papendekel - tektura
- papiok , papniok - gwózdek (dokładnie gwóźdź wbijany do papy)
- paryzol - parasol (por. knyrps)
- pastwa - pastwisko
- patrony - naboje › placpatrony - kapiszony
- pedzieć - powiedzieć
- penzyja , pynzyja - w:emerytura
- perfum, parfium, parfin - w:perfumy
- pfyrzichy - brzoskwinie
- pic - blef
- piec - smażyć
- pierona kandego - zob. jeronie
- pieroński - cholerny
- pierwyj - dawniej
- pierzyński - zob. pieroński
- pikać - kłuć (zob.: zwroty śląskie)
- piontka - pięćdziesiąt groszy (zob.: zwroty śląskie)
- piskać - gwizdać, grać na piszczałce
- pitfok - nóż do chleba, kozik, scyzoryk
- pitlok - tępy nóż
- piyńć - pięć
- piyńść - pięść
- piznąć - uderzyć, np. Na banhofie pizło dwie - zegar dworcowy wybił drugą (godzinę)
- piździawica - ziąb, mróz
- piździeć, piździć - ziąbić, wiać
- piździk - zob.: moplik
- plac - podwórko
- plała - brezentowy dach ciężarówki, dach namiotu
- plandeka - brezentowy dach ciężarówki
- plaskaty - płaski
- plompa - pompa
- płacki - łzy
- płony - niesłony, jałowy
- po bosoku - boso
- po leku (patrz leko) - powoli, łatwo
- po wiela? - za ile?
- pochać - broić, ruszać żarem w palącym się piecu
- podciep - podrzutek
- podugowaty - podłużny
- podwiela - póki, dopóki, dokąd, jak długo
- podzim - przedzimie, późna jesień
- podziwać sie - przyglądać się
- pogańskie krupy - kasza gryczana
- pojakymu - dlaczego
- pole - podwórko
- Poloki - Polacy, emigranci z poza Śląska
- polter - zwyczaj weselny w domu panny młodej trzaska się szkło i hałasuje
- pompać - pompować powietrze np. do koła
- pomywać - zmywać naczynia
- Ponbóczek - Pan Bóg
- portmanyj - portfel, portmonetka
- porwać - ukraść
- posa?knąć - rzucić urok, zaczarować
- postrzedni - pośredni, średni, środkowy
- pośmiwny - lubiący wyśmiewać innych
- pośtamfować - potłuc, rozgnieść ziemniaki
- potek - ojciec chrzestny
- potka - matka chrzestna
- potrow - drugi pokos siana
- powanz, powąz - drąg do mocowania siana i słomy na wozie
- powązić - mocować snopy lub siano na wozie
- pozór - uwaga (Dej pozór! - Uważaj !)
- póć - chodź (idziemy)
- pódź (nó) sam - chodź (no) tu
- półrzitek, półźitek - pośladek
- pra? (zwrot retoryczny) - prawda?
- prać się - bić się
- prawok - prawdziwek (grzyb)
- preswuszt - salceson
- procesyjo - procesja
- przać komuś - kochać kogoś, schlebiać komuś; (Jak jo ci przaja - Jak ja ciebie kocham)
- przeca - przecież
- przeciepować - wypominać , przerzucać
- przedsia - samodzielnie, na własną rękę
- przekludzać się - przeprowadzać się
- przepadzity - zachłanny
- przifanzolić - uderzyć, przypieprzyć
- prziporek - rozporek
- przychlast, przichlast - pupil, maminsynek
- przykopa, przikopa - rów, strumyczek
- przyrychtować - przygotować
- psikać - kichać
- psinco, psińco - nic
- pszoć - kochać
- pudź - chodź (pudź ino sam - chodź tutaj)
- puki (robić) - pierdzić
- pukiel, pukel - garb; plecy (skocz mi na pukiel - daj mi spokój)
- pukieltasia, pukieltasza, pukieltaśka - plecak, tornister
- puklaty - garbaty
- pulać - sikać
- pulać się - śmiać się, naśmiewać się
- pulok - penis
- putek - indyk
- purtnońć sie - puścić bąka
- pychol - pysk
- pykać kogoś - kiwać kogoś
- pympek - pępek
- pyrlik - duży młot
- pyrsk - na zdrowie, cześć (na pożegnanie)
- pyrtek - malec
R
- rabarber - rabarbar
- radiska - rzodkiewka
- raja - 1. grządka, 2. wers, 3. rząd (w drugyij raji - w drugim rzędzie
- rajbetka - packa murarska
- Rajch - Niemcy (jako kraj, ale głównie RFN)
- rajcować - 1. dyskutować, 2. podniecać, 3. ›
- rajtować - ujeżdżać, jeździć na czymś (na koniu, ośle, świni)
- rajza - podróż
- rajzować - podróżować
- rajzyfiber, rajzefiber - lęk (radość, podniecenie) przed podróżą
- rant - zob.: przykopa, skraj
- recht - racja (zwykle w wyrażeniu "mosz recht" - "masz rację")
- rechtor, rechtór, rechtorka, rechtórka - nauczyciel, nauczycielka
- richtig - prawda, służy do zaakcentowania, podniesienia rangi słowa następującego, tłumaczone również jako bardzo, czy też zaprawdę; przykład: Tyś je richtig gryfno frela, czyli Ty jesteś zaprawdę ładną dziewczyną
- robić - pracować
- robotny - pracowity
- rod, rody/-a - zadowolony/-na
- rojber - zob.: chachor, zbój
- rojbrować - rozrabiać, awanturować się
- rolwaga - wózek transportowy
- roma - rama, fenster roma rama okienna
- roumbac - wycinac drzewo w lesie lub trzaskac na mniejsze kawałki
- romplować - hałasować
- rouza - róża
- roz, ros - raz
- roztomaity - różnorodny
- ruby - gruby
- rugzag - plecak
- ruła - 1. rura, 2. tempo (wolne), 3. cisza, spokój; (Ale mosz ruła - Ale jesteś powolny)
- rumpel - rozbójnik, rozbrykane dziecko
- rus - karaluch
- rychtować - przygotować,
- rychtować do pjeca - ładować węgiel do pieca
- rychtig, richtig - 1. całkiem, zupełnie, bardzo, naprawdę, 2. w porządku
- ryczka - stołeczek
- ryma - katar
- ryszawy - rudy
- rzadny, rzodny - brzydki
- rzegotać - mówić bez ustanku
- rzondzić - mówić chopy se rzondziouy we szynku
- rzyć, rzić - dupa
- rzykać - modlić się
- rzympolić - grać na instrumencie (nieporadnie na instrumencie smyczkowym lub gitarze)
S
- sałot - sałata
- sam - tu, tutaj
- sandale - sandały
- scyzoryki - mieszkańcy Gór Świętokrzyskich, Kielc
- se - sobie
- seblekać się, seblykać się, seblyc się - rozbierać się
- sebuć się, sebuj się - zdjąć buty/ zdejmij buty
- sebuwac - przyrząd do zdejmowania butów
- sejmować - zdejmować
- sekutnik - komornik
- seminać - zdejmować
- siąpić, siąpą - mżawka
- siedlok - rolnik, który ma dużo pola
- siedym - siedem
- sielok - pług dwuskibowy
- siksa - pogardliwie na młode kobiety
- sioć - sianie zboża
- siodać, siednyć - siadać, usiąść
- sipi - mży
- sipa, szipa - łopatka na śmieci
- siupnońć (se) - kucnąć (sobie)
- siyc - kosić zboże
- siymiyniotka - zupa wigilijna z siemienia lnianego
- skóndsi - skądś
- skrobaka - miotła z gałęzi brzozy
- skrobek - krochmal
- skrynt - zakręt
- skubaczki - kobiety skubiące pierze
- skukać - schować
- skuli - z powodu, z tej przyczyny
- slypia - oczy
- słepać, słeptać - zob. chlać
- słożyć (w piecu) - zapalić (w piecu)
- smarkoc, smarkocz, smark - młody, niedoświadczony chłopak, smarkacz
- smykać, smyczyć - iść gdzieś leniwie, bez chęci, spacerować bez celu , włóczyć się
- snopel - smark wystający z nosa
- somsiek - miejsce na słomę w stodole
- sopnąć - zareagować agresją (dot. zwierząt, ale nie tylko)
- soroń - ktoś obrażony, obrażalski
- soroń - ktoś źle wychowany, cham
- spodni - dolny
- spodnica - halka
- spodnioki - kalesony
- spotrzebować - wykorzystać (gdy czegoś zabraknie)
- spórny - niegrzeczny
- sprać - zbić (dziecko)
- spynd - skup żywca
- spyrka - słonina
- srogi - wielki, ogromny
- sroła - gówniarz, smarkacz
- stalkapa, sztalkapa - stalowy nosek buta (np. glana)
- starka, starzyk, starzik - babka, dziadek
- stofka, stowka - pobór rekrutów
- stow - staw
- stracić - zgubić
- strom - drzewo
- strzibny - srebrny
- strzoda - środa
- styknie - wystarczy
- suchać - spowiadać
- suchatelnica - konfesjonał
- suć - sypać, puszczać gazy
- synek - chłopak, młody mężczyzna
- syr - ser
- szaberplac - targ
- szac - kawaler, zalotnik
- szajbka - podkładka pod nakrętkę lub krótka firanka
- szajs - dziadostwo, badziewie
- szaket - marynarka zob. taż jakla
- szałot - sałata, sałatka ziemniaczana
- szaufynster - wystawa, okno wystawowe
- szczewiki - buty
- szcziga, szcziżka - nieposłuszna dziewczyn(k)a
- szelontać - wstrząsać
- szery - nożyce
- szeslog - tapczan
- szkarboły - buty (zazwyczaj stare, ciężke lub zniszczone męske buty)
- szkolorz - uczeń
- szkudzic - potajemnie czegoś szukać
- szlag - uderzenie
- szlajfka - wstążka, sznurówka
- szlajfmaszyna - szlifierka
- szlanga - żmija, wąż
- szraubyncijer - śrubokręt
- szlauch - wąż (np. strażacki), gumiszlauch - wąż gumowy
- szlojder - proca
- szlug - papieros, końcówka papierosa
- szluk - łyk
- szlus - koniec, amen, kropka
- szłapa - 1. klapa, wejście na strych, 2. noga
- szmary, smary - lanie
- szmaterlok - motyl
- szmergielpapiůr, szmergiel - papier ścierny
- szmira - smar
- sznaps - kieliszek wódki, wódka
- sznita, sznitka - 1. kromka chleba (por. klapsznita) 2. cięcie, blizna po cięciu na ciele
- sznupa - 1. pysk zwierzęcia 2. nos
- sznupać - szukać, wąchać, grzebać w nieswoich rzeczach; (Kaj ty mi sam sznupiesz? - Czego ty tu szukasz?)
- szolka - filiżanka, kubek
- szoł - szedł
- szpajza - deser, słodka przekąska
- szpanga - spinka do włosów (metalowa)
- szpanować - prostować np. szpanować gardiny, usztywniać (np. linę).
- szpas - przyjemność, zadowolenie
- szpek - słonina
- szpil - gra, zabawa, mecz, rozgrywka (np. w kartach)
- szpilplac - boisko piłkarskie
- szpind - szafka na ubrania robocze
- szplint, śplint - bolec
- szpliter - ostry, drobny kawałek kości lub szkła, odłamek
- szporobliwy - oszczędny (zaleta)
- szporować - oszczędzać, gromadzić pieniądze
- szpyndlik - szpilka
- szpyrka - skwarka, kawałek smażonej słoniny, (zrr), słonina
- szrank - szafa
- szrauber - wkrętarka
- szraubsztok - imadło
- szrot - używane części samochodowe
- sztachnońć się - zaciągnąć się (papierosem)
- sztajger - sztygar
- sztama - porozumienie
- sztanca - prasa hydrauliczna
- sztechówka , sztychówa - szpadel
- szteker - gniazdko elektryczne
- sztela - miejsce
- sztelung - pozycja
- szterować - 1. popychać, szturchać, ale też wywierać presję psychiczną, 2. przeszkadzać
- sztof - materiał (np. na sukienkę)
- sztora - zasłona
- sztrajchycle - zapałki
- sztrofa - kara
- sztrajchować - malować
- sztrofa - zwrotka
- sztrom, śtrom - prąd
- sztrykować - robić na drutach
- sztucha´c - popycha´c
- sztyglować się - stroić się, malować się (makijaż), poprawiać swój wizerunek
- sztyjc - ciągle
- sztyl - kij
- sztyngiel - pręt metalowy np. do wędzenia
- sztyrdziści, śtyrdziści - czterdzieści
- sztyrnoście, śtyrnoście - czternaście
- szterować - przeszkadzać
- sztyry, śtyry - cztery
- szumina - piana
- szusblech, szucblech - zderzak, błotnik rowerowy
- szwaja - zob. gira
- szwajsować - spawać
- szwarny - elegancki, przystojny
- szwester - siostra
- szwigerfater - teść
- szwigermuter - teściowa
- szwong, szwung - pęd, rozpęd, zamach
- szychta - dniówka
- szynk - bar, knajpa, pub
Ś
- ściyrnie - ściernisko
- śćepnůńć - zrzucić
- śekane - mięso mielone
- śkryftnąć - wyłączyć (np. światło)
- ślimok - mazgaj
- ślimtać - płakać, ślinić
- Ślónzok, Ślojnzok - Ślązak
- śliciuły - łyżwy
- ślyzyk - plasterek
- śmiéra, śmiyra, szmiera - smar
- śmiertka - kostucha, śmierć
- śmiotek - miotełka
- śmjatek - szczotka do zamiatania na šipa - łopatkę do kurzu
- śniodać - jeść śniadanie
- śpanga, szpanga - spinka, klamerka
- śpik, śpiki, śpikol - smark, smarki, smarkacz
- śrobśtok - imadło
- śteker - przełącznik
- śtopować - cerować
- śtora - zasłona
- śtrykować - sztrykować
- śtyryrogaty - czworokątny, kwadratowyświtnonć - przewrócic sie, spaśc
- świynty - święty
- świyrcok - świerk
T
- tablyt - taca
- tabula - tablica szkolna
- tachać - dźwigać, przenosić ciężkie przedmioty
- tajla - część
- tanksztela - stacja benzynowa
- tańcować- tańczyć
- targać - rwac, wyrywac
- tarło - tarka
- tasia, taśka - torba
- taszyntuch - chusteczka do nosa
- taszenlampa - latarka
- tej - herbata
- tekla - plotkara
- tela - tyle
- terozki - teraz
- tinta - atrament
- tintać - pić
- tisztuch - obrus zob. serwet, łobrus, uobrus
- titać - trąbić klaksonem
- titek - klakson
- toczka - taczka
- toć - oczywiście
- tomata - pomidor
- tonkać - moczyć
- topek - nocnik
- toplać - moczyć
- torta - tort, tortensztik - porcja, kawałek tortu
- tóż - w takim razie
- tragac - taczka drewniana
- treger - szyna (w konstrukcji stropu)
- trep - niezdara, nieudacznik, głupek
- trepy - chodaki, ogólnie buty
- trichter - lejek
- tropić się - męczyć się
- trowa - trawa
- trómpka - trąbka
- trujok - grzyb trujący
- trza - trzeba
- trześnia - czereśnia
- trzewiki - buty
- trzi, trzij - trzy
- tubera - gruźlica
- tuberok - gruźlik
- tukej - tutaj
- tunrki - tenisówki, trampki
- tuplikować - tłumaczyć
- tuste - zob.: fet
- tusty - otyły, tłusty lub smalec
- tuśki - kredki do makijażu
- tutej! - pij! (do małego dziecka)
- tyj - zob.: tej
- tyjater - teatr
- tyrać - zasuwać
- tyta - róg obfitości (torba ze słodyczami dla pierwszoklasistów) także pupa
- tytka - torebka papierowa
U
- ouberiba - kalarepa
- uciupać - narąbać drzewa na rozpałkę
- udawać - wydawać (pieniądze)
- ufajdać się - ubrudzić się
- ufifrać się - ubrudzić się
- ujek - wujek
- ukaranie - zmartwienie, kara
- unfal - błąd, wypadek (coś jest unfal - coś nie działa)
- unterhouzy - kalesony
- uślimtany - zapłakany
- utopiec, utoplec - baśniowy potwór, wciągał swoje ofiary do wody i topił je
- utropa - zmartwienie
W
- wachować - stróżować, pilnować
- wachtyrz - stróż
- wadzić się - kłócić się
- wajać - płakać, skarżyć się
- wajcha - zwrotnica lub uchwyt, np. dźwigni
- wander - spacer, wędrówka
- wandzka - pchła, pluskwa
- wanielicki - ewangelicki
- wartki, wartko - szybki, szybko
- warzyć - gotować
- waserwoga - poziomica
- waszberet, waszbret - tara do prania
- waszkorb - kosz na pranie
- waszpek - miednica (miska)
- wąty, wonty - 1. protest , 2. wątpliwości
- wciry - zob. szmary
- wedle - zob. kole
- wela - fryzura, grzywka (ciepnyć welom - zarzucić grzywką)
- wele - obok ,nieopodal
- welować - wędzić kiełbasę lub szynkę
- werkcojg - narzędzia
- werksztela - warsztat
- westa - kamizelka
- wetnąć się (o coś) - założyć się (o coś)
- wungiel, wongiek, - węgiel
- wic - żart, anegdota
- wieczerzać - jeść kolację
- wieczerzo - kolacja
- wiela - dużo, ile (w pytaniach) (Wiela je godzin = Która godzina?)
- wieprzki - agrest
- wierch, wiyrch - góra (czegoś), wierzch
- wiertać - wiercić, borować zęby
- wierza - chyba
- wihajster - rzecz dla której nie ma określenia
- wija - bijatyka, awantura
- wilijo - wigilia
- winkiel - zakręt
- winszować - składać życzenia noworoczne
- wlazł - wszedł
- włazić - wchodzić
- włócyć pole - bronować pole
- woniać - wąchać, pachnieć
- wor - upał
- wrazić - włożyć, wtrącać się
- wrazitek - osoba która się wtrąca w nie swoje sprawy
- wszandy, wszyndy - wszędzie
- wuszt - kiełbasa
- wusztzupa - zupa z produktów świniobicia
- wycug - opieka na starość
- wydować sie - wyjść za mąż
- wyglebić się - zob. obalić
- wygnąć - wygiąć
- wylyś, wylyść - wyjść
- wynokwiać, wynokfiać - wydziwiać, grymasić przy jedzeniu
- wyntka, wyndka - wędka
- wypity - pijany
- wytorbić się - zob. obalić
- wziońść - wziąć, odebrać
Y
- Yjzel - osioł
- Yncyklopedyjo - encyklopedia
- Ynglynder - Anglik
- yno - tylko
- Ynta - przewrót, upadek, skok do wody
Z
- zaciągaczki - zasłony
- zaciongnońć się - zachmurzyć się (o niebie)
- zadatek - zaliczka
- zadek - tył, tyłek, także rzyć
- zafrópować - zakorkować, zakręcić
- zajechać się - zamęczyć się
- zakludzić - zaprowadzić
- załośniczki - kolczyki
- zamt - aksamit
- zamtowy - aksamitny
- zand - piasek (niem. der Sand - piasek)
- zapucować - otynkować mur
- zarozki - zaraz
- zastawiać - zatrzymywać (kogoś)
- zaś - znowu
- zausznice - kolczyki
- zawarte - zamknięte
- zawiyrać - zamykać
- zawrzyć - zamknąć
- zbajstlować - zmajsterkować
- zbereźny - nieskromny, erotyczny
- zdechlok - chuchro, zmęczona osoba
- seblyc sie - rozebrać się
- zejgeblat - brzeszczot, także piłka do metalu
- zelter - woda mineralna
- zerknońć - zaglądnąć, spojrzeć
- zic - siedzenie, siodełko, taboret
- zicać - siadać
- zicherka - agrafka
- zicnonć - usiąść (zicnońć na klinie - usiąść na kolanie)
- ziele - chwasty
- ziemnioki, ziemioki - ziemniaki
- ziherung - bezpiecznik
- zipać, zipieć - sapać, rzęzić
- zmierzły - nieznośny, naprzykrzający się, marudny,(dziecko)nie wyspany
- znojść, znolyźć - znaleźć
- zofórt - natychmiast
- zogówek - poduszka pod głowę
- zokel, zokiel - lamperia
- zoki - skarpetki
- zokle - skarpetki
- zola - podeszwa buta, podbite oko
- zolicić, zolycić - zalecać się od zolejty
- zolyty - zaloty
- zołza - sos
- zomek - zamek
- zojńść - zajść
- zwyrtać sie - obracać się
- zymft - musztarda
- zyrtka - żerdź
Ż
- żadło, zdrzadło - lustro
- żeleźniok - piec żelazny, wóz żelazny
- żić - tyłek
- zymlok - bułczanka
- zymła - bułka
- zymła z karminadlem - bułka z kotletem mielonym
- żyniaczka - ślub
- żnonć - pędzić (bardzo szybko biec)
|
