Joanna i Andrzej Rojek

10 maja 2025 roku odbyły się oficjalne uroczystości z okazji jubileuszu 100-lecia Ochotniczej Straży Pożarnej w Zborowskiem. Honorowy patronat nad wydarzeniem objął starosta lubliniecki Joachim Smyła.

Uroczystość poprzedziła msza święta odprawiona przez ks. bp. Pawła Stobrawę i ks. proboszcza Jana Grochlę w miejscowym kościele. Po mszy św. odbył się uroczysty przemarsz pocztów sztandarowych, strażaków, przybyłych gości i wszystkich uczestników jubileuszu na plac apelowy przed nową remizą OSP. Obecnych serdecznie przywitał prezes OSP Zborowskie Norbert Hadzik i dh Andrzej Rojek, który przedstawił zebranym 100-letnią historię miejscowej Jednostki. (Z dalszą częścią szczegółowej relacji z uroczystości można się zapoznać na końcu artykułu.)

Jubileuszowe obchody połączone były z X Gminnym Dniem Strażaka oraz uroczystym przekazaniem samochodu ratowniczo-gaśniczego dla jednostki OSP Jeżowa, który został poświęcony przez ks. bp. Pawła Stobrawę. Najważniejszym punktem uroczystości było nadanie sztandarowi OSP Zborowskie „Złotego Znaku”.

W wydarzeniu wzięli udział m.in.: posłowie na Sejm RP - Przemysław Witek i Andrzej Gawron, prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach Mateusz Pindel, wójt Gminy Ciasna Zdzisław Kulej, komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w Lublińcu st. bryg. Janusz Bula oraz prezes Zarządu Oddziału Powiatowego Związku OSP RP w Lublińcu i członek Zarządu Powiatu Krzysztof Strzoda.

W drugim dniu odbył się pokaz ratownictwa drogowego z udziałem zaproszonej OSP Sieraków Śl. W trakcie całej imprezy można było zwiedzać nowa remizę, zapoznać się ze 100-letnią bogato ilustrowana historią OSP Zborowskie umieszczona na czterech poglądowych planszach oraz wpisać do kroniki naszej Jednostki. Dla wszystkich chętnych był pokaz zabytkowego sprzętu p.poż., dla dzieci piana – party, a dla wszystkich chętnych dyskoteka.

W czasie jubileuszu poczęstunek serwowały panie z miejscowego Koła Gospodyń, ale z dobrze poinformowanych źródeł wiemy, że największym zainteresowaniem cieszył się gulasz z dzika przygotowany przez Koło Łowieckie „Bażant”.

Na koniec zamieszczamy informację o dniu dzisiejszym czyli stanie Jednostki na dzień 06.05.2025roku, czyli w dniu stulecia OSP Zborowskie.

OSP na dzień dzisiejszy zrzesza 21 członków, z czego 14 posiada uprawnienia do czynnego udziału w akcjach ratowniczo-gaśniczych. Mimo posiadania wysłużonego już Stara GBA 2,5/16 jednostka posiada i doposaża się w niezbędny sprzęt potrzebny do efektywnego prowadzenia działań ratowniczo- gaśniczych tj. armatura wodno- pianowa, sprzęt łączności, pilarki do drewna, stali i betonu, motopompy pływające, motopompy do brudnej i czystej wody. Podnoszony jest także poziom osobistego wyposażenia strażaków poprzez wymianę granatowych ubrań specjalnych, na nowe, w kolorze piaskowym. Jednostka dysponuje także dwoma aparatami ochrony dróg oddechowych, które umożliwiają prowadzenie działań gaśniczych w zadymieniu. Dodatkowo w ostatnich latach pozyskano szereg urządzeń podnoszących bezpieczeństwo i skuteczność działań, należą do nich: kamera termowizyjna, czujnik wielogazowy czy detektor prądu przemiennego. Z myślą o podniesieniu poziomu bezpieczeństwa mieszkańców na remizie została zamontowana ogólnodostępna kapsuła z urządzeniem AED. Jednostka aktywnie uczestniczy w życiu miejscowości poprzez: organizację corocznego przeglądu gaśnic, współtworzenie ołtarza podczas obchodów Bożego Ciała jak i organizując „Piana party” przyciągające znaczną liczbę mieszkańców, w tym tych najmłodszych. Przy jednostce działa Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza, która liczy 15 członków. W ramach zbiórek organizowane były spotkania m.in. z ratownikami medycznymi, wojskowymi, jak również wycieczki do siedziby PSP w Lublińcu czy Komendy Powiatowej Policji. Młodzież aktywnie uczestniczy w zawodach MDP gminy Ciasna i ogólnopolskim turnieju wiedzy pożarniczej, gdzie zajmuje wysokie miejsca.

Kończąc warto wspomnieć, że nasz jubileusz zbiegł się ze 150-leciem Cegielni Patoka, której cała załoga została zaproszona na nasz jubileusz.

Uroczyste obchody stanowiły wyjątkową okazję do podkreślenia stuletniej tradycji OSP Zborowskie oraz wyrażenia wdzięczności za zaangażowanie i poświęcenie strażaków w służbie dla lokalnej społeczności.

LISTA OSÓB ODZNACZONYCH W CZASIE UROCZYSTOŚCI

„Złotym Medalem za Zasługi dla Pożarnictwa” odznaczony został:
Druh: Krzysztof Roj

„Brązowym Medalem za Zasługi dla Pożarnictwa” odznaczony został:
Druh: Andrzej Strzoda

Odznaką „STRAŻAK WZOROWY” odznaczeni zostali:
Druh: Daniel Hadzik
Druh: Łukasz Kosytorz
Druh: Marcin Pluta
Druh: Dariusz Strzoda
Druh: Wojciech Strzoda

Odznaką „Za wysługę lat” uhonorowani zostali:
za wysługę 50 lat: Druh: Walter Leś
za wysługę 45 lat: Druh: Alojzy Maciosek
za wysługę 40 lat: Druh: Norbert Hadzik
za wysługę 30 lat: Druh: Marek Kosytorz
za wysługę 20 lat: Druh: Piotr Gawenda
za wysługę 20 lat: Druh: Adam Kosytorz
za wysługę 15 lat: Druh: Piotr Pluta
za wysługę 15 lat: Druh: Adam Saflik

Brązową odznaką „Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej” uhonorowani zostali:
Karolina Kosytorz,
Piotr Paruzel,
Natalia Pielorz,
Nikodem Saflik,
Wiktor Saflik,
Piotr Semann,
Aleksandra Witek,
Jan Witek,
Jan Urbańczyk.

Zdjęcia Eweliny Pawlak

Zdjęcia Rafała Mrosek i Andrzeja Rojek

Opracowanie: Joanna i Andrzej Rojek

P.S. Serdeczne podziękowania dla dh Łukasza Kosytorz za udostepnienie aktualnych danych oraz dh Krzysztofa Strzody za nieocenioną pomoc przy powstaniu artykułu. Szczególnie serdeczne podziękowania składamy dla fotografów: Eweliny Pawlak i Rafała Mroska. Wszystkich zainteresowanych szczegółowym przebiegiem uroczystości 100 lat istnienia OSP Zborowskie zachęcamy do zapoznania się ze „scenariuszem" uroczystości, który jest poniżej i stanowi dalsza część naszego artykułu.

Scenariusz przygotowany przez Prezesa Zarządu Oddziału Powiatowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej w Lublińcu a zarazem Członka Prezydium Zarządu Oddziału Wojewódzkiego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej woj. śląskiego, Druha Krzysztofa Strzodę.

Na podstawie materiałów dostarczonych przez pana Andrzeja Rojka, do publikacji przygotował:

Witold Segeth

Nową Remizę Strażacką otwarto, po adaptacji, w sali Winklera, o której już pisałem. Sala oprócz docelowego przeznaczenia, czyli karczmy, służyła w różnych okresach do innych celów. Była salą zebrań wiejskich, salą objazdowego kina, występów artystycznych organizowanych przez naszą szkolę i nie tylko. To właśnie w tej sali odbyła się niezliczona ilość zabaw tanecznych. Sam brałem w nich udział, a najlepsze wspomnienia mam z zabaw odpustowych, na których bawili się niemal wszyscy. Po pożarze szkoły była magazynem rzeczy, które ocalały, była też noclegownią dla pielgrzymów pielgrzymki opolskiej, która od 1977 roku ma przystanek w Zborowskiem.

Ostatnimi gospodarzami tego obiektu było terenowe koło DFK - Deutscher Freundschaftskreis – Niemieckie Koło Przyjaźni, wchodzące w skład Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim (TSKN), które przeprowadziło w sali gruntowny remont.

Oczywiście, nie może się obejść przy tej okazji, bez pochwały dla wszystkich, którzy czynnie przyczynili się do zrealizowania tych planów. Jak to przebiegało, ile kosztowało wysiłku i zaangażowania naszych mieszkańców i strażaków przede wszystkim, spróbuję pokazać na tych kilku zdjęciach. Ponieważ nie byłem obecny, zawsze i wszędzie, więc przepraszam tych, których tu zabrakło, a którzy z całą pewnością wnieśli duży wkład w powstanie tej remizy.

Zdjęcia innych osób, które dokumentowały wydarzenia związane z budową.

Uwieńczeniem tych prac było uroczyste otwarcie nowej remizy, połaczone z gminnymi obchodami Św. Floriana które odbyły się w Zborowskiem w dniach 30-31 maj 2015.

Na zakończenie tej relacji chciałbym nawiązać jeszcze trochę do historii. Jako datę powstania OSP Zborowskie przyjmuje się datę zebrania wiejskiego, jakie zorganizował ówczesny sołtys Karol Ledwoń, dnia 6 maja 1925 roku, na którym to oficjalnie postanowiono utworzyć ochotniczą straż pożarną. Na tym zebraniu zapewne rozmawiano też o wybudowaniu remizy, ale niestety nie mam żadnych informacji, kiedy dokładnie powstała. Według mnie wybudowano remizę z środków gminnych, w tym okresie był to Dobrodzień, w latach między 1928 a 1930. Są to dane orientacyjne, których jeszcze niczym nie udało mi się potwierdzić.

1873 W niedzielę 16 listopada o godz. 13.00 podpalono dom miejscowego sołtysa Jana Segetha. W tym czasie Segeth przebywał w swoim mieszkaniu, zajęty zbieraniem podatków. Pożar rozprzestrzenił się bardzo szybko, tak że nawet strażacy niewiele mogli już pomóc. Co gorsza zawiodła sikawka.

1895 19 czerwca kilka tutejszych rodzin spotkało nieszczęście. Rano o 9 godz. wybuchł pożar domu należącego do tutejszego właściciela i zamieszkałego przez 8 robotniczych rodzin. Mieszkańcy domu przebywali w tym czasie na łące przy suszeniu siana. Pożar zauważono gdy płomień był już wysoko nad dachami i bardzo szybko się rozprzestrzeniał, gdyż dom był zbudowany z drewna i pokryty słomą. Paliła się też obora w której rodziny miały swoje bydło. W wyniku pożaru spaliło się 9 krów. Mimo, iż są już drużyny pożarnicze z sikawkami pożaru nie udało się ugasić ani nic uratować.

1899 Od Wielkiej Nocy tj. od 20 kwietnia do 23 czerwca w naszej miejscowości nie padał deszcz. Susza oraz upały spowodowały, że na wyżej położonych polach plony powysychały. Podczas tej suszy i upałów w tutejszych lasach wybuchły dwa pożary. Ich przyczyną, prawdopodobnie było jednak podpalenie. Pierwszy pożar wybuchł 2 czerwca, a drugi 14 czerwca. W dniu 2 czerwca spaliło się 15 morgów a 14 czerwca 150 morgów 25-letniego lasu.

1917 Pożar w gospodarstwach Johana Pluty i Karla Ledwonia.

1918 Pożar w gospodarstwach Grutza i Paula Segetha.

1919 Pożar w gospodarstwach Stefana Kurdy i Petera Barona.

1920 Pożar w gospodarstwie Johana Popandy.

1931 W lutym do straży pożarnej dostarczono nową sikawkę.

1936 Spłonął dom mieszkalny u Przywary.

1938 (?) Nowok na Niedzwiedziu, zapalił się dom mieszkalny, ale go uratowano.

1938 (?) Franciszek Ligus, spaliło się wszystko, została pusta działka. Byli na Pawełkach, suszyli siano, a niemowlę, którym był w tym czasie Paweł Ligus, w ostatniej chwili wyniosła sąsiadka. Od tego pożaru zajęła się i doszczętnie spłonęła stodoła, po sąsiedzku u Johana Ledwonia.

1942 Kuś i Kalinowski Dolna Wieś.

1943 (?) Spłonęła stodoła u Hadzika na Dolnej Wsi.

1945 Latem na skutek podpalenia płonęły zabudowania u Jan Szczygła na Dolnej Wsi i u państwa Ptoków na Cisiu.

1949 W dniu 7 czerwca wybuchł niespodziewanie pożar w domu mieszkalnym Józefa Ceglarka. Przemieścił się on na dom Kaczmarczyka Jana i doszczętnie go spalił. Pożar powstał od iskry z komina. Dzięki energicznym zabiegom straży pożarnej, nie rozprzestrzenił się pożar na dalsze gospodarstwa zwłaszcza, że były ku temu wszelkie dane. Domy w tej części wsi są kryte słomą. Panowała ogromna susza i wiatr dął w kierunku na gospodarstwa. Toteż, co chwila zapalały się dachy, ale zostawały zaraz ugaszone.

195? Czudej Paweł - Górna wieś - spaliło się zabudowanie gospodarcze.

1962 Lipiec - Świerc Tomas - Górna wieś - spaliła się stodoła od uderzenia pioruna.

1972 Lipiec - Szczygioł Ryszard - Dolna wieś - spaliła się stodoła.

1973 Październik Grzeliński Marta - Dolna wieś - w żniwne spaliła się stodoła.

1988 9 listopada w nocy, pożar Szkoły Podstawowej.

2007 25 lipiec Kosytorz Paweł - Dolna Wieś - spaliła się stodoła i chlewnia.

2007 21 wrzesień Pluta Andrzej - pożar kotłowni.

2008 12 sierpień Pożar kombajnu Rajmunda Wawrzynka na polu obok zabudowań byłej Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej.

2009 24 październik Spaliła się stodoła państwa Bryś na ul. Dolnej.

Uwagi:
1. Przy datach z znakiem zapytania, nie mam dokładnego potwierdzenia.
2. Niektóre opisy pochodzą bezpośrednio z Kroniki Zborowskiego.

Poniższa mapa przedstawia przybliżone lokalizacje pożarów. Zamieszczone zostały tylko te, których lokalizację udało mi się ustalić. Mapa ta nie jest obecnym szczytem możliwości kartograficznych, ani możliwości graficznych, ale uznałem, że na potrzeby tego artykułu wystarczy.

Obecny skład Ochotniczej Straży Pożarnej w Zborowskiem wybrany na walnym zebraniu dnia 30.01.2011

• Prezes – Hadzik Norbert
• Wiceprezes naczelnik – Roj Krzysztof
• Wiceprezes – Gawenda Piotr
• Zastępca naczelnika – Kosytorz Marek
• Sekretarz – Roj Barbara
• Skarbnik – Maciosek Alojzy
• Kronikarz – Rojek Andrzej
• Członek zarządu – Kosytorz Adam

Komisja Rewizyjna:

• Przewodniczący – Leś Walter
• Wice przewodniczący – Blachecki Alfred
• Sekretarz – Pluta Piotr
• Członek – Szczygioł Alojzy

Młodzi strażacy:

1. Hadzik Daniel
2. Pluta Marcin
3. Kosytorz Michał
4. Strzoda Dariusz
5. Pawelczyk Adam

Opracował: Witold Segeth