ZBOROWSKIE

Czy wiesz, że?

Opublikowano: poniedziałek, 29 kwietnia 2013 16:39

W ostatnim czasie Jerzy Kosytorz, przy współpracy z Józefem Tyrolem dopracował tłumaczenie niemieckiej części Kroniki Zborowskiego. Zamierzamy ją opublikować na mojej stronie, ale to jeszcze trochę potrwa. Aby zachęcić zainteresowanych naszą lokalną historią do przeczytania całości postanowiłem wybrać i przedstawić kilkadziesiąt interesujących wydarzeń. Szerszy opis znajdziecie Państwo oczywiście później w kronice. Jest kilka opisów które, które znaczenie odbiegają od powszechnych opinii i są też takie które wręcz się nie zgadzają. Chciałbym by te kilka dat, a później całe tłumaczenie kroniki pomogło zweryfikować niektóre informacje. Liczę na państwa pomoc.

  1. W drugiej połowie XVIII w. (1750 - 1800) w kolonii Łyse Góry (na wschód od obecnego kościoła) istniała prywatna szkoła prowadzona przez polską zakonnicę.
  2. Pierwsza szkoła powszechna powstała w latach 1800 – 1802.
  3. Obecną szkołę wybudowano w 1850 r.
  4. Pierwsza pisana informacja o pożarze pochodzi z 1873 roku. W niedzielę 16 listopada 1873r. o godz. 13.00 podpalono dom miejscowego sołtysa Johannes'a Segeth'a.
  5. Wiosną 1874 r. w tutejszej szkole założono szkółkę drzewek owocowych.
  6. Do szkoły Zborowskie należało 16 pustkowi – kolonii i Bogdalla, która była oddzielną wioską. Dnia 11 listopada 1874 r. wioski Zborowskie i Bogdalla połączono w jedną wioskę Sorowski.
  7. W 1876 r. zaprzestano wydobycia rudy darniowej i wygaszono ostatni piec.
  8. 1 września 1876r. na specjalnie przygotowaną wieżyczkę w szkole został wciągnięty dzwon.
  9. Dnia 1.12.1876r. w Zborowskiem powstał posterunek żandarmerii, stacji granicznej, punkt celny oraz nadleśnictwo.
  10. W zimie 1881 roku przeprowadzono po raz pierwszy akcję dożywiania dzieci w szkole.
  11. 30 lipca 1882 r. poświęcono nową kopalnię rudy żelaza w miejscu zwanym „Brus”.
  12. Dnia 1. 10. 1882 r. założono agencję pocztową - połączenie z Lublińcem.
  13. Dnia 1. 07. 1884 r. – pierwszy pociąg przejeżdża trasę Lubliniec – Kluczbork.
  14. W 1889 roku miała miejsce chyba największa susza . Od Wielkiej Nocy tj. od 20 kwietnia do 23 czerwca w Zborowskiem nie padał deszcz.
  15. 10 lipca 1890 oddano do użytku pierwszą linię telefoniczną - połączenie z Sierakowem – zbudowano ją w 10 dni!
  16. Dnia 1 kwietnia 1893 otworzono przejście graniczne Brzegi.
  17. W 1894 roku rozbudowano szkołę.
  18. 19 czerwca 1895 roku o godz. 9 wybuchł największy pożar w Zborowskiem - 9 rodzin straciło dach nad głową.
  19. W 1897 r. – zaplanowano budowę kościoła.
  20. W dniu 28 listopada 1905 r. założono w Zborowskiem powiatową bibliotekę obwoźną z 55 książkami.
  21. W dniu 1 maja 1907r. do szkoły uczęszczało najwięcej w historii bo aż 293 uczniów.
  22. 1922/1923 r. – rozpoczęcie budowy kościoła, poświęcenie 25.11.1923 r.
  23. 17.02.1926 r. rozpoczęto budowę drogi Ciasna - Zborowskie.
  24. Od 18. 01. 1927r. z Elektrowni Górnośląskiej w Nysie otrzymujemy energię elektryczną.
  25. W dniu 1.04. 1927r. ponownie otwarto agencję pocztową, którą zamknięto w 1923 r.
  26. Od jesieni 1927 r. między Ciasną i Dobrodzieniem kursuje autobus państwowy, który zimą 2 razy w tygodniu kursuje również do Zborowskiego.
  27. Zima 1928/1929. Dnia 12 lutego odnotowano -37oC.
  28. 26.12.1929 r. otwarto i poświęcono dom Zgromadzenia Sióstr Zakonnych.
  29. W październiku 1930 r. w domu dla sióstr zakonnych, została otwarta szkoła doskonalenia dla dziewcząt. Lekcji udziela siostra zakonna „Privata”.
  30. W lutym 1931 r. do straży pożarnej dostarczono nową sikawkę.
  31. W dniu 17 września 1932 w Stasiowem została poświęcona nowo otwarta jednoklasowa szkoła.
  32. W lutym 1933 roku wyświetlony został w sali po raz pierwszy film dźwiękowy.
  33. 1934 Od kwietnia br. istnieje w Zborowskiem obóz hufca pracy (Arbeitsdienstlager).
  34. 1935 W dniu 27 stycznia dokonano uroczystego poświęcenia dzwonów kościelnych, a Kurator Karol Thiersh w dniu 25 marca 1935 otrzymał nominację na proboszcza w Zborowskiem.
  35. 6 grudnia 1935 r. z rejencji w Opolu oraz arcybiskupstwa we Wrocławiu nadeszła ostateczna zgoda na założenie cmentarza. Dotychczasowy cmentarz został założony w 1919r.
  36. 11.01 1936 r. w szkole odbyło się zebranie ludności w celu nadania niemieckiej nazwy naszej miejscowości. Ze strony księdza padła propozycja – Kirchwalde. Jednakże więcej zwolenników zyskała propozycja - Ostenwalde.
  37. 1938 - ukończono budowę sali i sceny w karczmie u Winklera (208m2).
  38. 1 maja 1938 było największe gradobicie w historii. Na szkolnym podwórku leżała 3-4 centymetrowa warstwa gradu wielkości dużych orzechów.
  39. Również 1938 Górną Wieś odgrodzono siatką od lasu, chroniąc tym uprawy rolne przed dziką zwierzyną.
  40. W 1941 utwardzono drogę przez Dolną Wieś.
  41. W dniu 28 czerwca 1944 roku 18-tu uczniów z kl. VIII zgłosiło się do egzaminu pływackiego. Musieli oni pływać 15 min. dowolnym stylem. 16-tu z nich zdało egzamin i otrzymało dyplom. Większa część uczniów kl. VIII opanowała sztukę pływania. W 1943 roku spośród absolwentów naszej szkoły, pływać potrafiło 65% chłopców i 40% dziewcząt i tu nie mogę odmówić sobie pytania - jak wygląda to dziś po 70-ciu latach?

Witold Segeth
Zborowskie, 28 kwiecień 2013